Chuyên gia Mỹ cho rằng, với tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực khoa học quân sự, Nga đang tích cực ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào vũ khí và có thể tạo thành một đội quân AI. Điều này đang khiến không chỉ Mỹ mà còn khiến các đồng minh châu Âu gặp nguy hiểm.
"Dù đã ý thức được sự nguy hiểm của đội quân AI Nga nhưng hiện Lầu Năm Góc và tất cả các quốc gia đồng minh không thể đưa ra câu trả lời tương xứng do những hạn chế về khoa học công nghệ", Chris Osborne nói.
Cùng với đó, Trung tâm trí tuệ nhân tạo của Bộ Quốc phòng Mỹ đã chỉ ra hàng loạt vũ khí đã được Nga tích hợp AI.
Tên lửa siêu thanh Nga được tích hợp AI.
Báo cáo của trung tâm này cho biết, các nhà hoạch định chiến lược quân sự của Nga đã đặt ưu tiên hàng đầu vào cái mà họ gọi là "sự chiếm ưu thế về thông tin trên chiến trường và công nghệ AI cải tiến hứa hẹn sẽ tận dụng những dữ liệu sẵn có trên thực địa để bảo vệ lực lượng của Nga và gây bất lợi cho kẻ thù".
Hiện nay có khoảng 20 loại vũ khí, khí tài đang được Nga phát triển, được tích hợp AI hoặc có khả năng tự vận hành ở một mức độ nào đó. Chúng bao gồm các phương tiện hoạt động trên biển, trên không, trên đất liền, các loại mìn chuyên dụng, thậm chí một robot hình người có khả năng cầm súng, lái ô tô và du hành trong vũ trụ.
Báo cáo được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Sergei Shoigu thông báo rằng, nước này đã bắt đầu sản xuất robot chiến đấu tự động, có thể hoạt động độc lập trên chiến trường. Mỹ đặc biệt quan ngại khi Nga còn tích hợp cả AI cho vũ khí siêu vượt âm Avangard, siêu ngư lôi hạt nhân Poseidon, tên lửa siêu thanh Kinzhal...
Với tốc độ phát triển và ứng dụng AI vào vũ khí của Nga, Trung tâm trí tuệ nhân tạo của Bộ Quốc phòng Mỹ cho rằng, chính phủ nước này nên bác bỏ những quan điểm kêu gọi cấm các loại vũ khí tự động sử dụng công nghệ AI trên toàn cầu, bởi nó sẽ chỉ hạn chế chính mình.
Các học giả Mỹ lập luận rằng, hai đối thủ tiềm tàng của Mỹ là Trung Quốc và Nga có thể sẽ không tham gia hiệp định cấm các vũ khí AI như vậy. Và trong trường hợp này, Mỹ sẽ trở nên dễ bị tổn thương.
Trong chiến tranh hiện đại, thời gian đưa ra quyết định ngày càng thu hẹp và con người không còn có thể phản ứng đủ nhanh trước các mối đe dọa. Do đó, vai trò của AI đang ngày càng trở nên quan trọng, hỗ trợ con người trong những tình huống khẩn cấp, với lượng dữ liệu thu thập lớn.
Nội dung chính của báo cáo là phải làm thế nào để ngăn chặn Nga và Trung Quốc dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực AI vào năm 2030. Báo cáo lưu ý rằng, trong nhiều thập kỷ Lầu Năm Góc đã dựa vào sự phát triển của các thiết bị quân sự hạng nặng như:
Tàu ngầm, tàu sân bay, máy bay ném bom…, và hiện nay Mỹ đang tụt hậu so với đối thủ trong việc ứng dụng công nghệ AI vào lĩnh vực quân sự.
Các tác giả của báo cáo cảnh báo rằng, bây giờ làm vẫn chưa muộn, nhưng nếu không làm ngay bây giờ thì Nga, với các UAV hoạt động theo bầy đàn, sẽ có thể thắng Mỹ trong cuộc xung đột quân sự tiềm tàng, dù Mỹ đang sở hữu những hạm đội hùng mạnh.
Ý tưởng chính về phát triển AI của Mỹ như sợi chỉ đỏ xuyên suốt báo cáo là sự kết nối giữa các công nghệ AI với tổ hợp công nghiệp-quân sự.
Để ngăn chặn sự phát triển nhanh chóng về công nghệ của đối thủ và duy trì vị thế dẫn đầu của Mỹ về thiết kế chip cho hệ thống AI trong ít nhất hai thế hệ tiếp theo, các tác giả của báo cáo đề xuất tiếp tục chính sách hạn chế cung cấp cho đối thủ các loại thiết bị để sản xuất chip thế hệ mới nhất, cũng như giám sát cẩn thận việc cung cấp các công nghệ cao.
Các công ty công nghệ cao của Mỹ nên báo cáo hàng quý về sự hợp tác với Trung Quốc. Các công ty cần phải chắc chắn rằng, Nga và Trung Quốc không sử dụng các công nghệ của họ để vi phạm nhân quyền.
Ngoài ra, báo cáo cũng chỉ ra sự cần thiết phải chuyển các nhà máy toàn chu kỳ quan trọng nhất, bao gồm cả nhà máy sản xuất chip, trở về Mỹ.
Các tác giả của báo cáo viết, để có như vậy cần phải cung cấp các ưu đãi thuế nghiêm túc. Đây là một biện pháp quan trọng, vì Mỹ không nên phụ thuộc vào các chuỗi cung ứng nước ngoài, đặc biệt là các chuỗi cung ứng từ đối thủ.
Thảo Nguyên
