Thiếu men G6PD là bệnh thường gặp ở trẻ. Là một bệnh di truyền liên kết với giới tính (nhiễm sắc thể X) nên nam giới có khả năng mắc bệnh cao hơn nữ giới.
Thiếu men G6PD sẽ biểu hiện như thế nào?
Khi thiếu men G6PD, hoạt động tế bào gan giảm không kịp chuyển hóa để đào thải kịp chất này làm cho bé bị vàng da và vàng mắt do nồng độ trong máu tăng cao.
Trẻ sơ sinh có thể bị vàng da ngay sau sinh, thường gặp ở bé trai nhiều hơn. Vàng da nặng có thể nghiêm trọng đối với trẻ sơ sinh nếu không được điều trị, thường bằng phương pháp chiếu đèn.
Biểu hiện không bình thường về thần kinh như li bì, bỏ bú, quấy khóc bất thường… cần nghĩ đến biến chứng vàng da nhân. Nếu không điều trị kịp thời, sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển trí não trong tương lai vì gây ra biến chứng thần kinh không hồi phục .
Thiếu men G6PD, hoạt động tế bào gan giảm không kịp chuyển hóa làm cho bé bị vàng da và vàng mắt
Có nên tiêm phòng vắc-xin cho trẻ thiếu men G6PD như những trẻ khác ?
Theo các tài liệu, chưa có nghiên cứu nào cho thấy trẻ bị thiếu men G6PD sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp khi tiêm phòng vac-xin. Ngoài những lợi ích mà việc tiêm phòng mang lại cho trẻ em nói chung, đối với trẻ bị thiếu men G6PD thì việc tiêm phòng sẽ giúp trẻ tránh được một số bệnh truyền nhiễm có thể gây ra tan máu cấp. Vì vậy, nếu trẻ bị thiếu men G6PD, bố mẹ vẫn cho trẻ tiêm phòng đầy đủ theo chương trình tiêm chủng mở rộng. Lưu ý, lúc tiêm phòng bố mẹ cần nói rõ bệnh của bé để các bác sĩ dặn dò thêm một số chăm sóc đặc biệt sau tiêm chủng (như việc dùng thuốc hạ sốt).
Lấy mẫu máu ở gót chân xét nghiệm tầm soát thiếu men G6PD.
Trẻ bị thiếu men G6PD, cha mẹ cần làm gì?
Vì là bệnh gây ra do di truyền, thiếu men G6PD không thể được chữa khỏi. Tuy nhiên, trẻ bị thiếu G6PD hoàn toàn có thể sống và phát triển bình thường nếu như được chăm sóc đúng cách.
Ở giai đoạn cho bé bú, mẹ không sử dụng những thức ăn hoặc dược phẩm không được sử dụng ở người bị thiếu men G6PD, vì có thể đi vào cơ thể trẻ qua sữa. Không tự ý mua thuốc cho con uống, phải hỏi ý kiến bác sĩ khi trẻ cần uống thuốc. Tránh dùng thuốc, thực phẩm hay hóa chất có khả năng gây ra tan máu.
Cần tiêm chủng đầy đủ và giữ vệ sinh sạch sẽ khi chăm sóc trẻ để tránh nguy cơ mắc phải các bệnh nhiễm trùng thông thường. Khi bị nhiễm trùng, cần đưa trẻ đi khám sớm nhất có thể để có phương án điều trị kịp thời.
Đối với trẻ lớn hơn, cha mẹ cần giải thích cho con về bệnh của chúng, giúp con tránh được việc ăn những thực phẩm bị cấm, nhất là khi phải đến trường. Luôn mang theo bên mình danh sách cần tránh và đưa cho tất cả những người có thể chăm sóc con bạn.
Nếu được chăm sóc đúng cách, thiếu men G6PD sẽ không ảnh hưởng đến cuộc sống năng động và khỏe mạnh.
Ngoài ra cần gặp bác sĩ để được tư vấn di truyền hoặc xét nghiệm nếu gia đình có tiền sử mắc bệnh này.
BS Hạnh Nguyên
