Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho hay Bộ GD&ĐT đã xây dựng các phương án, kịch bản tổ chức kỳ thi từ rất sớm và điều chỉnh linh hoạt theo diễn biến của dịch bệnh. Năm nay, vai trò chủ động của các địa phương đã được thể hiện rõ nét trong các quyết định về phương án tổ chức kỳ thi trên địa bàn.
Bên cạnh đó, đề thi được xây dựng phù hợp với tình hình thực tế là các thí sinh vừa trải qua hai năm học khó khăn do dịch, phải học online nhiều.
Ngoài ra Bộ GD&ĐT cũng sẽ triển khai phương án xét tuyển đại học năm 2021 bằng kết quả thi tốt nghiệp THPT trong một lần nhằm đảm bảo thí sinh thi đợt 1 và đợt 2 có cơ hội xét tuyển ngang nhau.
Địa phương linh hoạt khi tổ chức thi trong dịch
- So sánh với năm 2020, kỳ thi năm nay diễn ra trong điều kiện dịch bệnh còn khó khăn hơn. Từ thực tế các đoàn của Bộ GD&ĐT về địa phương kiểm tra, thứ trưởng đánh giá như thế nào về công tác chuẩn bị và mức độ sẵn sàng của các tỉnh, thành cho kỳ thi năm nay?
- Hai năm qua, kỳ thi tốt nghiệp THPT trải qua khó khăn khách quan do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc của toàn ngành giáo dục, trách nhiệm của các địa phương, kỳ thi năm 2020 thành công tốt đẹp. Đây là tiền đề, kinh nghiệm quan trọng để tổ chức kỳ thi năm 2021.
Để triển khai kỳ thi đảm bảo an toàn, nghiêm túc, chất lượng, ngày 16/4, Thủ tướng Chính phủ ban hành chỉ thị về việc tăng cường chỉ đạo kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp năm 2021.
Bộ GD&ĐT cũng đã ban hành các văn bản chỉ đạo, quy chế, hướng dẫn, triển khai kế hoạch tổ chức kỳ thi, xây dựng và công bố đề thi tham khảo làm cơ sở việc ôn tập của học sinh, giáo viên. Đề thi tham khảo đã có sự cân đối, tính toán tới 2 năm học bị gián đoạn do dịch bệnh Covid-19 của học sinh.
Công tác tập huấn, quán triệt quy chế thi, hướng dẫn nghiệp vụ coi thi, chấm thi, thanh tra thi được thực hiện theo từng giai đoạn chặt chẽ, cụ thể. Trong đó, hình thức tập huấn online được áp dụng triệt để.
Cùng với đó là việc đánh giá kết quả sau tập huấn, để đảm bảo chỉ những người hoàn thành được các bài kiểm tra, đánh giá sau tập huấn mới được tham gia vào kỳ thi.
Khó khăn lớn nhất năm nay vẫn là việc phải làm sao vừa ứng phó được với dịch bệnh, đảm bảo an toàn sức khỏe cho học sinh, cán bộ giáo viên, vừa tổ chức kỳ thi nghiêm túc, khách quan, công bằng.
Các phương án, kịch bản tổ chức kỳ thi được Bộ GD&ĐT xây dựng từ rất sớm và điều chỉnh linh hoạt theo diễn biến của dịch bệnh. Năm nay, vai trò chủ động của các địa phương đã được thể hiện rõ nét trong các quyết định về phương án tổ chức kỳ thi trên địa bàn. Điều này đã giúp cho học sinh, phụ huynh yên tâm hơn, không bị bị động trong kế hoạch thời gian tổ chức thi.
Qua kiểm tra thực tế tại các địa phương, có thể thấy, năm nay công tác chuẩn bị cho kỳ thi đã được các tỉnh, thành phố thực hiện chủ động hơn do có kinh nghiệm từ năm trước.
Hầu hết tỉnh, thành phố đều đã ban hành chỉ thị về việc tổ chức kỳ thi, thành lập ban chỉ đạo thi cấp tỉnh, cấp huyện do chủ tịch hoặc phó chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp huyện làm trưởng ban.
Các địa phương chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị để tổ chức kỳ thi; bảo đảm các quy định phòng dịch, vệ sinh, an toàn thực phẩm, an ninh, trật tự, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi về đi lại, ăn nghỉ cho thí sinh và người thân ở tất cả điểm tổ chức thi.
Nhiều địa phương có hình thức hỗ trợ về đi lại, ăn ở cho học sinh ở xa, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, thực hiện theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng “không để thí sinh nào phải bỏ thi vì gặp khó khăn về điều kiện kinh tế hay đi lại”.
- Thứ trưởng có nhắc tới sự chủ động của các địa phương trong công tác chuẩn bị cho kỳ thi năm nay. Vậy cụ thể, Bộ GDĐT đã chỉ đạo và các địa phương linh hoạt thực hiện những biện pháp nào để đảm bảo an toàn cho thí sinh và người tham gia, thưa Thứ trưởng?
- Năm 2020, dịch bệnh Covid-19 chỉ xuất hiện ở một số địa phương. Năm nay, diện tác động của dịch bệnh đã rộng hơn. Đến thời điểm này, theo thống kê, hơn 50 tỉnh, thành phố trong cả nước có trường hợp nhiễm bệnh. Trong đó, một số địa phương như TP.HCM, Bắc Giang, Đồng Nai, Bình Dương, Phú Yên… có số lượng ca nhiễm lớn.
Trên cơ sở những kinh nghiệm trong việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020, Bộ GD&ĐT đã xây dựng hương án tổ chức kỳ thi ứng phó với tác động của dịch Covid-19 với tinh thần chủ động áp dụng các biện pháp để kỳ thi diễn ra an toàn cho thí sinh và những người tham gia công tác tổ chức thi, tạo điều kiện tốt nhất để các thí sinh được tham dự kỳ thi. Đồng thời, bộ hướng dẫn các địa phương xây dựng phương án cụ thể theo điều kiện cụ thể của từng nơi.
Ngày 17/6, Bộ GD&ĐT ban hành công văn về việc tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19. Theo đó, bộ thông báo chủ trương sẽ tổ chức đợt thi thứ 2 cho đối tượng thí sinh không thể tham dự kỳ thi vào các ngày 7 & 8/7 do bị ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Bộ sẽ quyết định thời gian tổ chức thi kỳ đợt 2 và ban hành hướng dẫn tổ chức đợt thi này trên cơ sở đề nghị của chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố.
Từ công văn của bộ, các địa phương chủ động rà soát, thống kê số lượng học sinh trong diện F0, F1, F2 và lên phương án tính toán để tổ chức các đợt thi.
Một số địa phương quyết định vẫn cho học sinh F1, F2 thi cùng 1 đợt tại các điểm thi riêng và đảm bảo các biện pháp an toàn. Các địa phương khác lại quyết định tổ chức đợt 2 cho các thí sinh diện F1, F2.
Sự linh hoạt của các địa phương còn thể hiện ở chỗ có thể cho học sinh F2 dự thi đợt 1 nếu các em có nguyện vọng và được trải qua các vòng xét nghiệm đảm bảo về an toàn phòng dịch.
Để đảm bảo an toàn phòng chống dịch Covid-19, các địa phương đều bố trí điểm thi dự phòng và các phòng thi dự phòng ở mỗi Điểm thi để sử dụng khi cần thiết. Đồng thời, các tỉnh, thành bố trí tối thiểu 2 cán bộ y tế (những kỳ thi trước chỉ bố trí 1 cán bộ y tế) ở mỗi điểm thi và huy động lực lượng làm công tác ứng trực để xử lý các tình huống đột xuất.
Năm nay, rất nhiều tỉnh, thành phố tổ chức xét nghiệm Covid-19 cho toàn bộ thí sinh, cán bộ, giáo viên làm thi. Một số địa phương còn ưu tiên tiêm vaccine cho những đối tượng này.
Nhiều giải pháp về phân luồng, phân tuyến nhằm siết chặt an toàn trường thi cũng đã được các địa phương chuẩn bị để thực hiện trong những ngày tổ chức kỳ thi. Chính vì vậy, dù dịch bệnh diễn biến phức tạp, các em học sinh, cán bộ làm thi có thể yên tâm để bước vào kỳ thi quan trọng này.
Ra đề phù hợp tình hình thực tế
- Do ảnh hưởng của Covid-19, thí sinh thi năm nay phải trải qua nhiều đợt học online trong năm học lớp 11 và 12. Bộ GD&ĐT điều chỉnh đề thi như thế nào để vừa đáp ứng các mục tiêu của kỳ thi nhưng vẫn phù hợp với điều kiện học tập thực tế của thí sinh?
- Năm nay là năm thứ 2 kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức trong điều kiện dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Những học sinh tham gia kỳ thi năm nay cũng đã trải qua 2 năm học chịu tác động của dịch bệnh. Để đảm bảo phù hợp với tình hình năm học, bộ đã chỉ đạo xây dựng đề thi phù hợp với lứa học sinh này.
Trước đó, cuối tháng 3, bộ đã xây dựng, công bố đề thi tham khảo của 15 môn thi, qua đó giúp các nhà trường, giáo viên, học sinh có định hướng phù hợp trong dạy, học, ôn tập để chuẩn bị tham gia kỳ thi.
Theo đó, nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu lớp 12. Các nội dung kiến thức được tinh giản do tác động của dịch Covid-19 (năm học 2019-2020 và 2020-2021) không được đưa vào đề thi tham khảo năm nay.
Tinh thần và định hướng này sẽ tiếp tục được thể hiện trong đề thi chính thức của cả 2 đợt thi tới đây.
- Kỳ thi tốt nghiệp THPT đợt 1 năm 2021 sẽ diễn ra trong vài ngày tới và nhiều địa phương vẫn còn đợt thi thứ 2, Thứ trưởng có đề nghị gì với các địa phương - nơi sẽ chịu trách nhiệm toàn diện tổ chức kỳ thi này?
- Thời gian qua, các địa phương đã vào cuộc rất quyết liệt và quyết tâm để chuẩn bị các điều kiện thuận lợi nhất cho tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021.
Công tác chuẩn bị chủ động, tích cực của các địa phương sẽ là một trong những yếu tố quyết định cho thành công của kỳ thi. Qua kiểm tra tại các địa phương, các đoàn kiểm tra của Ban Chỉ đạo quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021 ghi nhận, đánh giá cao sự chuẩn bị này.
Tuy nhiên, thi cử là việc không thể chủ quan, đặc biệt kỳ thi lại được tổ chức trong hoàn cảnh khó khăn với diễn biến phức tạp của dịch bệnh thì càng không thể lơ là, mất cảnh giác.
Bất cứ sai sót nào cũng có thể ảnh hướng tới toàn bộ nỗ lực chung. Vì vậy, Bộ GD&ĐT đề nghị các địa phương tiếp tục quán triệt thí sinh, người tham gia tổ chức thi nghiêm túc chấp hành các quy định về phòng, chống dịch; nắm chắc diễn biến dịch bệnh, lường trước các tình huống phát sinh, bình tĩnh xử lý, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho thí sinh và những người tham gia tổ chức thi.
Cùng với việc tăng cường phối hợp đồng bộ, chặt chẽ và thường xuyên trong chỉ đạo, tổ chức và chia sẻ thông tin về kỳ thi với UBND cấp tỉnh, các bộ ngành liên quan, Bộ GD&ĐT cũng đã xây dựng kế hoạch và chuẩn bị các điều kiện để tổ chức đợt 2 của kỳ thi trên cơ sở đề nghị của các địa phương.
Bộ đề nghị các địa phương ngoài cập nhật đầy đủ tình hình thí sinh sẽ tham dự đợt thi thứ 2, cũng sẽ tiếp tục chuẩn bị các điều kiện tốt nhất để tổ chức kỳ thi đợt 2, đảm bảo an toàn, nghiêm túc khách quan và công bằng.
- Thứ trưởng có nhắn gửi gì tới các thí sinh và cán bộ làm thi năm nay?
- Trước hết, tôi muốn gửi lời cảm ơn tới các em thí sinh, các cán bộ, giáo viên, nhân viên sẽ tham gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 về những nỗ lực suốt thời gian qua để chuẩn bị tâm thế, điều kiện tốt nhất cho kỳ thi này.
Đây là năm thứ 2 chúng ta bước vào một kỳ thi với những vất vả khách quan, nhưng cũng cho thấy khó khăn có thể vượt qua được nếu chúng ta có sự chuẩn bị tốt, có quyết tâm cao và có kinh nghiệm để ứng phó.
Với thí sinh, tôi mong các em bình tĩnh, tự tin để bước vào kỳ thi, thể hiện được tốt nhất bản thân. Đây là kỳ thi cuối cùng của các em ở bậc phổ thông, vì vậy, các em đừng bỏ lỡ cơ hội thể hiện những gì tốt nhất đã được học tập, rèn luyện trong suốt 12 năm qua.
Với thí sinh đang chờ để thi đợt 2, tôi mong các em yên tâm, không lo lắng. Kỳ thi đợt 2 sẽ được tổ chức trong điều kiện thuận lợi, đảm bảo mọi điều kiện và đảm bảo công bằng cho các em. Bộ GD&ĐT cũng sẽ triển khai phương án xét tuyển đại học năm 2021 bằng kết quả thi tốt nghiệp THPT trong một lần, sau hai đợt thi. Như vậy, thí sinh thi đợt 1 và đợt 2 sẽ có cơ hội xét tuyển ngang nhau.
Với các cán bộ, giáo viên, nhân viên tham gia kỳ thi, chúng ta hãy nhận phần khó về mình để các em học sinh có được điều kiện tham gia kỳ thi tốt nhất. Trong mọi trường hợp, nếu có thể xử lý tình huống theo cách nhân văn nhất, tôi mong các thầy cô sẽ làm để đảm bảo không có sự thiệt thòi nào cho các em học sinh.
Cuối cùng mong mỏi lớn nhất của tôi, cũng như của những người tham gia tổ chức kỳ thi này, là chúng ta sẽ có một kỳ thi thực sự an toàn, nghiêm túc và nhân văn.
Nguyễn Sương thực hiện
Đồ họa: Phượng Nguyễn
