ế độ ăn nhiều natri có liên quan đến việc tăng nguy cơ tăng huyết áp, đột quỵ và các vấn đề về tim mạch khác nhưng nghiên cứu mới cho thấy chế độ ăn nhiều muối cũng có thể gây ra các đợt bùng phát bệnh viêm da dị ứng thường xuyên hơn.
Nghiên cứu của Đại học California, San Francisco (UCSF) và Đại học California, Berkeley đã phát hiện ra mối tương quan đáng kể giữa chế độ ăn nhiều natri và việc phát triển bệnh viêm da dị ứng. Chỉ cần thêm một gam natri mỗi ngày (khoảng nửa thìa cà phê muối) có liên quan đến nguy cơ phát triển bệnh viêm da dị ứng nặng cao hơn 11%.
Tác giả nghiên cứu cấp cao Katrina Abuabara, phó giáo sư dịch tễ học tại UCSF cho biết: Gần đây người ta đã chứng minh rằng natri được lưu trữ trong da, điều này có thể giúp giải thích mối liên hệ với các con đường viêm nhiễm trong bệnh viêm da dị ứng.
Các nhà khoa học hy vọng rằng nghiên cứu mới này sẽ tiếp tục thuyết phục mọi người tuân theo các hướng dẫn về natri một cách cẩn thận hơn. BS. Abuabara nói thêm: "Mặc dù chưa chứng minh được rằng việc giảm lượng muối trong chế độ ăn cải thiện bệnh viêm da dị ứng khi mà hầu hết người Mỹ đều ăn quá nhiều muối và có thể giảm lượng muối ăn vào ở mức khuyến nghị một cách an toàn".
Ăn mặn làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm da dị ứng và nhiều bệnh như tim mạch, thận...
1. Giải thích về lượng natri và nguy cơ mắc bệnh viêm da dị ứng
Theo BS. Abuabara, bệnh viêm da dị ứng là một tình trạng viêm mạn tính toàn thân, đặc trưng bởi các vết mẩn ngứa có xu hướng đến rồi đi. Từng được cho là chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em, dữ liệu cho thấy bệnh này hiện phổ biến ở người lớn, khoảng 10% dân số Hoa Kỳ mắc bệnh viêm da dị ứng.
Để hiểu tại sao bệnh viêm da dị ứng có thể liên quan đến lượng natri nạp vào, trước tiên phải hiểu cơ thể xử lý natri như thế nào.
Nhiều người hiểu rằng thận có nhiệm vụ kiểm soát nồng độ natri trong cơ thể nhưng nghiên cứu mới hơn đã chỉ ra rằng phần lớn natri của cơ thể thực sự được lưu trữ ở da và hệ thống miễn dịch, bạch huyết ở đó hoạt động để điều chỉnh cân bằng điện giải của cơ thể.
Ở Việt Nam, trung bình một người trưởng thành tiêu thụ 8,1g muối trong một ngày, cao hơn khuyến cáo của Tổ chức Y tế ế giới. Kết quả Điều tra quốc gia yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm (STEPS) năm 2021 do Bộ Y tế chủ trì cho thấy, tỷ lệ dân số luôn luôn hoặc thường xuyên thêm muối, mắm hoặc gia vị mặn vào thức ăn khi nấu ăn hoặc trong khi ăn là 78,2%. Có 8,7% số người luôn luôn hoặc thường xuyên ăn thức ăn chế biến sẵn có hàm lượng muối cao.
Theo Aluabara, vì natri được lưu trữ trong da nên nó cũng có thể ảnh hưởng đến một số tình trạng da tự miễn dịch nhất định - điều mà nhóm tác giả muốn xem xét trong nghiên cứu mới.
Trong nghiên cứu này, các tác giả đã kiểm tra các mẫu nước tiểu được lấy trong khoảng thời gian 24 giờ từ gần 216.000 người trưởng thành trong độ tuổi từ 37 đến 73 từ Biobank Vương quốc Anh (một cơ sở dữ liệu và nguồn nghiên cứu y sinh quy mô lớn). Kết quả cho thấy gần 11.000 người tham gia tức là khoảng 5% số người tham gia đã được chẩn đoán bệnh viêm da dị ứng.
Bài tiết natri qua nước tiểu của người tham gia trung bình là khoảng 3 gam mỗi ngày nhưng với mỗi lần tăng bài tiết 1 gam natri, tỷ lệ mắc bệnh viêm da dị ứng nặng hoặc hoạt động của một người sẽ tăng lên. Theo nghiên cứu, mỗi gam natri bổ sung có liên quan đến việc tăng 11% chẩn đoán bệnh viêm da dị ứng, tăng 16% các đợt bùng phát bệnh viêm da dị ứng đang hoạt động và tăng thêm 11% mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm da dị ứng.
Nên tăng cường trái cây, rau củ quả trong chế độ ăn.
2. Ăn uống thế nào để giảm ngứa và khô da do bệnh viêm da dị ứng?
Tuy nghiên cứu cho thấy mối tương quan giữa lượng natri tiêu thụ và bệnh viêm da dị ứng nhưng BS. Abuabara cho biết "điều đó không nhất thiết có nghĩa là quản lý natri là một cách để thực sự kiểm soát các triệu chứng bệnh viêm da dị ứng" và giai đoạn tiếp theo sẽ là xác định xem liệu có nguyên nhân nào đáng kể hơn giữa natri và bùng phát bệnh viêm da dị ứng.
Mặc dù vậy vẫn có nhiều lý do dựa trên bằng chứng để theo dõi lượng muối ăn vào của bạn, như ngăn ngừa hoặc kiểm soát huyết áp cao, bệnh tim, bệnh thận và đột quỵ.
Hướng dẫn chế độ ăn uống của Hoa Kỳ đề nghị duy trì lượng muối (hoặc natri) tiêu thụ dưới 2.300 miligam (mg) mỗi ngày và nhiều người Mỹ ăn nhiều hơn gần 50% so với mức này một cách thường xuyên.
Một số cách dễ dàng để bắt đầu kiểm soát lượng natri là tập trung vào thực phẩm nguyên chất như trái cây tươi, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, các loại đậu, thịt nạc và hải sản, đồng thời tránh xa các thực phẩm chế biến quá mức và các thủ phạm có lượng natri cao như đồ ăn nhẹ mặn, gia vị và thịt nguội.
Chuyên gia dinh dưỡng cho biết mặc dù chế độ ăn không thể điều trị bệnh viêm da dị ứng nhưng việc đảm bảo rằng chúng ta cung cấp cho cơ thể các chất dinh dưỡng để hỗ trợ sức khỏe làn da và giảm viêm (như protein, acid béo omega-3 và vitamin A và C) đồng thời kiểm soát trọng lượng cơ thể có thể giúp ích trong việc quản lý tình trạng mạn tính này.
Hoàng Nam
