FTC cáo buộc Amazon lạm dụng sức mạnh độc quyền để tăng giá bán, loại bỏ đối thủ cạnh tranh, gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Ảnh: NY Post
Đơn kiện của FTC, được đệ trình lên tòa án ở Seattle, bang Washington, cho rằng Amazon sử dụng các biện pháp chống giảm giá để trừng phạt bên bán hàng thứ ba. Điều này có nghĩa là Amazon tìm cách giữ giá cao hơn cho các sản phẩm bán trực tuyến.
FTC, cơ quan độc lập của chính phủ Hoa Kỳ có nhiệm vụ chính là thực thi luật chống độc quyền và thúc đẩy bảo vệ người tiêu dùng, cũng cáo buộc Amazon yêu cầu người bán phải sử dụng các dịch vụ hoàn thiện đơn hàng “tốn kém” của tập đoàn này nếu muốn hàng hóa của họ xuất hiện trên Amazon Prime, chương trình thành viên cao cấp với các đặc quyền quyền bao gồm thời gian giao hàng nhanh hơn. Theo FTC, điều này khiến việc kinh doanh trên nền tảng của Amazon trở nên đắt đỏ hơn.
Tại cuộc họp hôm qua, Chủ tịch FTC Lina Khan nói với các phóng viên rằng người bán đang chịu chi phí 1 đô la cho mỗi 2 đô la thu được từ Amazon.
FTC và tổng chưởng lý của 17 bang cho rằng, Amazon buộc người bán phải trả chi phí hoàn thiện đơn hàng và quảng cáo đắt đỏ để tiếp thị hàng hóa của họ trên Amazon khi họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc dựa vào Amazon để duy trì hoạt động kinh doanh. Người đứng đầu FTC cho rằng những chiến thuật này của Amazon làm suy giảm trải nghiệm mua sắm trên Amazon bằng cách hiển thị tràn ngập những kết quả tìm kiếm có trả phí quảng cáo nhằm hướng người tiêu dùng đến các sản phẩm đắt tiền hơn và ít phù hợp hơn.
“Hệ quả cuối cùng là Amazon trở thành một nhà độc quyền và tận dụng sự độc quyền theo cách khiến người mua và người bán phải trả nhiều tiền hơn cho dịch vụ kém hơn”, bà Lina Khan nói.
Theo bà, trong một thế giới cạnh tranh công bằng, tình trạng tăng giá và dịch vụ xuống cấp sẽ tạo cơ hội cho các đối thủ thu hút kinh doanh, phát triển và cạnh tranh. Tuy nhiên, chiến lược độc quyền bất hợp pháp của Amazon đã loại bỏ khả năng đó và kết cục là người tiêu dùng đang phải trả giá.
David Zapolsky, Phó chủ tịch cấp cao về chính sách công toàn cầu của Amazon, nói rằng đơn kiện của FTC là “sai về thực tế và luật pháp”.
“Các hoạt động của Amazon mà FTC đang phản đối đã giúp thúc đẩy cạnh tranh và đổi mới trong toàn ngành bán lẻ, đồng thời tạo ra nhiều lựa chọn hơn, giá thấp hơn và tốc độ giao hàng nhanh hơn cho khách hàng của Amazon cũng như cơ hội lớn hơn cho nhiều doanh nghiệp bán hàng trong cửa hàng của Amazon”, Zapolsky nhấn mạnh.
Ông cảnh báo, nếu Amazon buộc phải làm theo những gì FTC mong muốn, kết quả sẽ là có ít sản phẩm hơn để lựa chọn, giá cao hơn, giao hàng chậm hơn và giảm bớt lựa chọn cho các doanh nghiệp nhỏ, trái ngược với mục đích của luật chống độc quyền.
FTC và tổng chưởng lý của 17 bang kêu gọi tòa án ngăn chặn Amazon tiếp tục hành vi bị cáo buộc là trái pháp luật và ra lệnh “khắc phục cơ cấu” trong phạm vi cần thiết để khắc phục thiệt hại.
Trên khía cạnh pháp lý, “khắc phục cơ cấu” có xu hướng đề cập đến các biện pháp như chẻ nhỏ doanh nghiệp và thoái vốn (khỏi công ty con), thay đổi hoạt động kinh doanh.
Thông thường, trong các vụ kiện chống độc quyền, thẩm phán trước tiên sẽ đưa ra phán quyết về việc liệu một công ty có phải chịu trách nhiệm pháp lý về các vi phạm bị cáo buộc hay không. Nếu một công ty bị phán quyết chịu trách nhiệm pháp lý cho các sai phạm, một thủ tục tố tụng riêng biệt sẽ được tiến hành để xác định các biện pháp khắc phục thích hợp.
Vụ kiện trên là một cột mốc quan trọng đối với bà Lina Khan, người đã trở nên nổi tiếng với bài viết trên tạp chí luật Yale năm 2017, có nhan đề “Nghịch lý chống độc quyền của Amazon”.
Trong bài viết, bà Khan lập luận rằng khung pháp lý chống độc quyền vào thời điểm đó không nắm bắt được mức độ thống trị thực sự của Amazon và tác hại tiềm tàng của sự thống trị này đối với cạnh tranh. Giờ đây, với tư cách là người đứng đầu FTC, bà đã tìm cách vượt qua các giới hạn của luật chống độc quyền bằng các cuộc chiến pháp lý đầy rủi ro.
Amazon đã yêu cầu bà Khan rút lui khỏi các cuộc điều tra chống độc quyền nhằm vào hoạt động kinh doanh của tập đoàn này. Amazon cho rằng các bài viết và bài phê bình trước đây của bà sẽ khiến bà có định kiến sẵn về kết quả của các cuộc điều tra như vậy.
Amazon là một trong bốn tập đoàn công nghệ lớn bị một tiểu ban của Ủy ban Tư pháp hạ viện Mỹ điều tra về chống độc quyền. Năm 2020, tiểu ban này cáo buộc Amazon đã củng cố lợi thế cạnh tranh bằng cách thâu tóm các nền tảng đối thủ như Diapers.com và Zappos.
Được thành lập bởi Jeff Bezos vào năm 1994, Amazon đã chuyển đổi từ một công ty bán sách trực tuyến thành một người khổng lồ về bán lẻ, quảng cáo và điện toán đám mây với mức định giá thị trường khoảng 1,4 nghìn tỉ đô la. Amazon đã tìm cách mở rộng sự thống trị bằng cách thâm nhập vào lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, phát video trực tuyến thông qua các hoạt động thâu tóm.
FTC cũng đang giám sát kế hoạch của Amazon nhằm thâu tóm iRobot, nhà sản xuất robot hút bụi Roomba với giá 1,7 tỉ đô la.
Amazon gần đây đã trả khoảng 30 triệu đô la để dàn xếp hai vụ kiện về quyền riêng tư do FTC khởi xướng, liên quan đến chuông cửa thông minh Ring và các thiết bị sử dụng trợ lý ảo Alexa. Hồi tháng 6, FTC tiến hành một vụ kiện khác, cáo buộc Amazon lừa người dùng đăng ký gói thành viên cao cấp Prime, và khiến họ gặp khó khăn trong việc hủy bỏ gói này.
Thị trường bán hàng trực tuyến dành cho bên thứ ba đã giúp Amazon tiếp cận được một lĩnh vực kinh doanh có lợi nhuận cao. Amazon đã tăng mức phí mà bên bán hàng thứ ba phải trả để kinh doanh trên trang nền tảng của Amazon, chạy quảng cáo và sử dụng các dịch vụ giao hàng và hoàn thiện đơn hàng của Amazon. Theo Viện Tự lực địa phương, một tổ chức phi lợi nhuận của Mỹ, trong nửa đầu năm 2023, Amazon đã thu các loại phí lên tới 45% doanh thu từ mỗi giao dịch bán hàng do người bán ở Mỹ thực hiện, tăng từ mức 19% vào năm 2014.
Theo CNBC
Khánh Lan
