Ảnh minh họa.
Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (Vars), cho biết thời gian trước, không ít công ty bất động sản “nói một đằng, làm một nẻo”, đưa ra thị trường những sản phẩm nhập nhèm về điều kiện bán hàng, hoặc thiếu thủ tục pháp lý… rồi sử dụng chiêu bài “chim mồi” và hiệu ứng đám đông hòng câu dẫn khách. Hậu quả để lại là thị trường bất động sản gặp rất nhiều bất ổn.
BỊ THAO TÚNG BỞI "CHIM MỒI"
Sau một thời gian thì chiêu trò này bị phát hiện, hàng loạt dự án “ma” bị xử phạt; cơ quan quản lý nhà nước cũng liên tục đưa ra văn bản cảnh báo, do đó tỉ lệ khách chịu lên xe đi thăm dự án vơi dần. Nhưng gần đây, ngay cả khi thị trường khó khăn, vẫn có nhiều người bị “lùa” với hình thức lừa tinh vi hơn.
Để đưa nhà đầu tư “vào tròng”, doanh nghiệp tuyển một lượng lớn nhân sự đóng vai môi giới bất động sản. Tiếp đó, hướng dẫn họ vào các trang mạng xã hội lấy hình ảnh những căn nhà đẹp, đăng lên website của công ty và nền tảng khác để giới thiệu bán.
Nhiều người có nhu cầu mua nhà ở sẽ được hẹn gặp tại một địa điểm, rồi được đưa lên xe chở về một địa điểm hoàn toàn không liên quan tới nơi giới thiệu dự án ban đầu. Lúc này, trên xe bố trí sẵn các “diễn viên quần chúng” thuê từ trước làm “cò mồi” nhằm lôi kéo, dụ dỗ khách hàng cùng tham gia.
Hầu hết khách hàng đều bị thao túng với lời tư vấn quá “bùi tai” cùng các bài chim mồi hấp dẫn, đánh trúng tâm lý khách hàng như: có khách chốt cọc liên tục, khách mua gần hết lô đẹp, chiết khấu giảm giá chỉ trong ngày duy nhất, rút thăm trúng thưởng…
Mặc dầu vậy, không phải tất cả nhà đầu tư mắc bẫy vì hám lợi, mà một bộ phận “cò” nhà đất đã lợi thời cơ để lừa khách hàng sẵn vốn song kiến thức còn “non” xuống tiền. Từ đó, làm nảy sinh không ít vụ khiếu nại, khiếu kiện kéo dài… mà nguyên nhân bởi kém hiểu biết. Đây là thiệt thòi của thị trường và pháp luật hiện hành đang thiếu cơ chế ràng buộc với đối tượng trung gian tư vấn, cung cấp thông tin sản phẩm, dự án bất động sản.
CẦN CƠ CHẾ RÀNG BUỘC TRÁCH NHIỆM CỦA MÔI GIỚI
Theo Vars, mặc dù luật pháp hiện hành có quy định xử phạt môi giới bất động sản không cung cấp, cung cấp không đầy đủ hoặc không chính xác hồ sơ, thông tin về bất động sản; cũng như kinh doanh dịch vụ môi giới mà không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ hết hạn. Tuy nhiên, mức phạt không nhiều, dao động từ 10-25 triệu đồng. Hơn thế nữa, cũng chưa có quy định là cơ quan nào quản lý, phản ánh ở đâu với ai, phạt xong thì sao, làm sao dân biết...?
Bởi vậy, thông thường đến thời điểm sốt nóng, số lượng lao động từ các ngành nghề khác gia nhập làm môi giới tăng rất nhanh. Từ xe ôm, người bán nước tới công chức nhà nước... đều có thể tham gia kết nối thực hiện giao dịch. Nhưng “Thực tế, đây chẳng phải là môi giới bất động sản đúng nghĩa. Các cá nhân này không được đào tạo, không có kiến thức hành nghề, hoạt động mang tính tự phát, không chịu sự quản lý chuyên nghiệp của bất kỳ cơ quan nào. Họ chỉ quan tâm làm sao để giao dịch diễn ra nhanh nhất, lợi dụng thời cơ “thổi giá” nhà đất để chuộc lợi, ôm hàng, lừa đảo khách hàng... gây lũng đoạn thị trường”, Vars khẳng định.
Do đó, Hội Môi giới cho rằng để bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư hoặc người mua nhà khi tham gia giao dịch, cần có cơ chế pháp luật ràng buộc về vai trò, trách nhiệm của môi giới bất động sản trong việc tư vấn, cung cấp thông tin. Tất cả người hành nghề tư vấn môi giới cho khách hàng phải hoàn thành đúng, đủ quy định trước khi hoạt động, trong đó, bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề môi giới.
Chứng chỉ này sẽ được mã hóa, số hóa dưới hình thức thẻ hành nghề, hình thành hệ thống thông tin dữ liệu để cơ quan Nhà nước quản lý. Người có thẻ là người giao dịch cuối cùng, xác nhận thông tin cần thiết tư vấn cho khách hàng; mã thẻ sử dụng khi ký hợp đồng là căn cứ đánh giá trách nhiệm liên đới khi giao dịch xảy ra vấn đề và như vậy người hành nghề bắt buộc phải hoạt động nghiêm túc, có uy tín.
Tuy nhiên, VARS cho rằng, sẽ rất khó để thực thi những vấn đề nêu trên nếu chỉ có sự quản lý trực tiếp của Nhà nước. Do đó, để hướng đến một thị trường dịch vụ bất động sản chuyên nghiệp, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường bất động sản Việt Nam theo chiều hướng lành mạnh và bền vững, cần phải có những giải pháp đồng bộ từ phía chính sách của Nhà nước cùng việc phát huy tối đa vai trò của các tổ chức xã hội nghề nghiệp, cụ thể là nghề môi giới bất động sản Việt Nam.
Trong đó cần bổ sung vào Luật Kinh doanh bất động sản các điều khoản cụ thể về vai trò, chức năng, nhiệm vụ của các tổ chức xã hội nghề nghiệp về bất động sản và môi giới bất động sản. Điều này không chỉ giúp Nhà nước trong việc quản lý, giám sát thị trường bất động sản, tiết kiệm ngân sách quốc gia, mà còn rất phù hợp với chuẩn mực pháp luật của nhiều quốc gia.
Thanh Xuân
