Một sân bay quốc tế vắng khách ở Thượng Hải. Khách nước ngoài đến thăm Trung Quốc theo các tour do các công ty du lịch tổ chức giảm hẳn trong nửa đầu năm nay. Ảnh: Bloomberg
Khách quốc tế giảm hẳn
Nửa năm sau khi dỡ bỏ các hạn chế kiểm soát Covid-19 và tái mở cửa biên giới, Trung Quốc đón rất ít du khách quốc tế. Đây là một dấu hiệu khác của sự tách rời giữa Trung Quốc và phương Tây và điều có thể gây ra những tác động tiêu cực trong một thời gian dài.
Tình trạng vắng bóng của du khách nước ngoài đặc biệt rõ rệt các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải, nơi số lượng người nước ngoài đến thăm trong nửa đầu năm nay chưa bằng 25% so với cùng kỳ năm 2009.
Nếu tính khách đi theo các tour do các công ty du lịch tổ chức trong quí 1-2023, chỉ có 52.000 du khách đến thăm Trung Quốc đại lục, so với con số 3,7 triệu người trong quí đầu tiên của năm 2019. Giống như những năm trước, gần một nửa số du khách này đến từ Đài Loan và các đặc khu của Trung Quốc là Hồng Kông và Ma Cao, thay vì những nơi xa hơn như Mỹ hoặc châu Âu.
“Số lượng khách từ châu Âu, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đều đang giảm đáng kể”, Xiao Qianhui, giám đốc Hiệp hội Du lịch Trung Quốc, cho biết hồi tháng 5.
Ít khách du lịch và doanh nhân từ nước ngoài hơn đồng nghĩa với việc ít cơ hội để họ trải nghiệm và tương tác với người dân địa phương, một yếu tố quan trọng trong việc giảm căng thẳng địa chính trị.
Lượng du khách giảm mạnh cũng có thể góp phần làm giảm đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào nước này đã giảm xuống còn 20 tỉ đô la trong quí 1-2023, so với 100 tỉ đô la trong 1-2022, theo một phân tích về số liệu chính phủ của Mark Witzke tại Công ty nghiên cứu Rhodium Group.
Tình trạng suy giảm FDI và du khách xảy ra khi nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng trưởng trì trệ, với thị trường nhà đất đang suy thoái, tỷ lệ thanh niên thất nghiệp ở mức cao kỷ lục và mối lo ngại giảm phát dâng cao. Trong quí 2, Trung Quốc hầu như không tăng trưởng so với với ba tháng đầu năm.
Sự thiếu hụt các chuyến bay có sẵn đến Trung Quốc một phần là nguyên nhân khiến số lượng du khách sụt giảm mạnh. Các hãng hàng không vẫn chưa phục khôi phục đầy đủ các dịch vụ bay đến Trung Quốc . Nhưng các chuyên gia cũng chỉ ra rằng, du khách nước ngoài muốn tránh xa Trung Quốc vì mối quan hệ ngày càng căng thẳng giữa nước này với phương Tây.
Hồi tháng 6, chính phủ Mỹ khuyến nghị công dân của mình xem xét lại kế hoạch đi du lịch đến Trung Quốc đại lục do lo ngại “việc thực thi luật pháp địa phương một cách tùy tiện”, bao gồm các lệnh cấm xuất cảnh và khả năng bị giam giữ sai trái.
E dè vì hình ảnh ‘chống phương Tây’ của Trung Quốc
Matt Kelly, một nhà tư vấn kinh doanh ở Boston (Mỹ), từng có những kỷ niệm đẹp về chuyến thăm Trung Quốc vào 15 năm trước. Ông đã đạp xe quanh Quế Lâm, một thành phố đồi núi đẹp như tranh vẽ ở miền nam Trung Quốc. Kể từ đó, ông đến thăm Trung Quốc hai lần nữa. Nhưng hiện nay, ông cho biết không có hứng thú trở lại đất nước này.
“Trung Quốc dường như tự vẽ nên hình ảnh chống phương Tây quyết liệt, đặc biệt là chống Mỹ. Điều này khiến tôi rất khó chịu”, ông giải thích.
Friendly Planet Travel, một công ty lữ hành, có trụ sở tại bang Pennsylvania, từng đưa tới 1.500 du khách đến Trung Quốc mỗi năm. Theo Peggy Goldman, người sáng lập của công ty này, kể từ đại dịch Covid-19, không có một hành khách nào đặt tour sang Trung Quốc.
Khi đội ngũ của Goldman nghiên cứu các điểm đến mà mọi người đang tìm kiếm trực tuyến, họ phát hiện Trung Quốc thực sự nằm ở cuối danh sách.
“Có rất nhiều sự thù địch xung quanh chủ đề Trung Quốc”, Goldman nói.
Friendly Planet Travel vẫn chưa khôi phục các gói tour thăm Trung Quốc, dù Goldman tin rằng cuối cùng, nước này cũng được khách quan tâm trở lại.
Theo Mondee Holdings, một công ty công nghệ du lịch có trụ sở tại Austin Mỹ), lượng khách du lịch giải trí từ Bắc Mỹ đến Trung Quốc trong nửa đầu năm 2023 chỉ bằng khoảng 40% so với cùng kỳ năm 2019. Mondee đã bán khoảng nửa triệu chuyến bay từ Bắc Mỹ đến Trung Quốc vào năm 2019 thông qua các đại lý du lịch và các bên trung gian khác. Con số này chiếm khoảng 1/5 tổng số chuyến bay từ Bắc Mỹ đến Trung Quốc trong năm đó.
Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp nước ngoài vẫn đang xem xét các chuyến công tác đến Trung Quốc. Nhưng theo Dan Harris, đối tác của hãng luật Harris Bricken chuyên tư vấn đầu tư vào Trung Quốc,, nhiều người trong số họ hiện đang tập trung vào rủi ro. Trước đây, họ chỉ tìm hiểu cách để được cấp thị thực nhanh chóng.
Gần đây, Trung Quốc tiến hành điều tra hoạt động của một số công ty tư vấn phương Tây, bao gồm các cuộc đột kích kiểm tra của giới chức trách nhằm vào văn phòng của các công ty tư vấn toàn cầu bao gồm Bain & Co.
Ngay cả bản thân Harris cũng không quay trở lại Trung Quốc sau khi lên tiếng chỉ trích Bắc Kinh trong những năm gần đây.
Khách Nga chỉ bù đắp phần nào
Phát biểu tại Diễn đàn An ninh Aspen ở bang Colorado hồi tháng 7, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tạ Phong, nói rằng, du khách của cả hai nước nên đến thăm lẫn nhau. Ông đề nghị tổ chức một diễn đàn du lịch và tăng số chuyến bay giữa hai nước, đồng thời kêu gọi Washington điều chỉnh khuyến cáo đi du lịch sang Trung Quốc.
Lượng khách nước ngoài giảm không ảnh hưởng đến Trung Quốc giống như những nơi như Thái Lan hay Iceland, những nước nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào khách du lịch. Tuy nhiên, vẫn có nhiều doanh nghiệp ở Trung Quốc hoạt động dựa vào du khách nước ngoài.
Công viên quốc gia Trương Gia Giới ở miền trung Trung Quốc, một khu vực có những khối đá nổi bật, được chọn làm cảnh quay trong phim Avatar, chỉ đón 25.600 du khách quốc tế tính đến giữa tháng 5, so với 500.000 lượt trong 5 tháng đầu năm 2019.
Snow Yu, hướng dẫn viên du lịch ở Thượng Hải, từng có thu nhập cao nhờ dẫn các vị khách nước ngoài đi tham quan.
Trong thời kỳ đại dịch, khi biên giới phần lớn bị đóng cửa, anh tạm thời làm công việc dạy kèm tiếng Anh.
Yu đã trở lại với công việc cũ nhưng chủ yếu dẫn dắt các nhóm du khách trong nước. Họ không cần kỹ năng tiếng Anh của anh và cho ít tiền boa hơn. Do đó, thu nhập của Yu giảm gần một nửa so với trước đại dịch.
Lượng khách Nga tăng, giúp bù đắp phần nào cho sự sụt giảm du khách phương Tây và Đông Á. Tuy nhiên, các chuyên gia du lịch Trung Quốc cho biết họ chi tiêu ít hơn.
Hồi tháng 6, công viên quốc gia Trương Gia Giới mời hơn 80 đại lý du lịch quốc tế đến dự một hội nghị xúc tiến du lịc. Phần lớn họ đến từ Nga. Các quan chức địa phương hứa bổ sung thêm nhiều chuyến bay từ nước láng giềng phía bắc của Trung Quốc hoặc mở rộng các chuyến bay hiện có từ các thành phố khác của Trung Quốc.
Một nhóm khác đanh tránh xa Trung Quốc là các kiều dân nước ngoài, những người mà những năm trước đây đóng vai trò như cầu nối giữa xã hội Trung Quốc với đất nước quê nhà của họ.
Những kiều dân này thường mời gia đình và bạn bè họ thăm Trung Quốc.
Tháng 8 năm ngoái, nhà tư vấn đầu tư Alexander Sirakov, 37 tuổi, rời Thượng Hải để trở về quê nhà Bulgaria. Anh cho biết, hầu hết những người trong nhóm bạn bè nước ngoài rộng lớn hơn của anh cũng đã rời khỏi thành phố này.
“Mọi người giờ đây coi Trung Quốc là một quốc gia rất xa cách và có phần xa lánh. Điều này tương phản với 4 năm trước, khi Trung Quốc thực sự cởi mở, sôi động và được xem là một nơi cần phải đến”, Sirakov nói.
Theo WSJ
Chánh Tài
